Dwa tygodnie temu, u wybrzeży Sri Lanki, na kontenerowcu X Press Pearl, przewożącym chemikalia, doszło do eksplozji. Pożar, który wtedy wybuchł, nie został do dziś ugaszony. Na pokładzie było 25 ton kwasu azotowego, wodorotlenku sodu oraz surowce wykorzystywane do produkcji worków foliowych.
To ogromna katastrofa ekologiczna, która niesie za sobą fatalne skutki dla środowiska. Wybrzeże Sri Lanki pełne jest martwych zwierząt i mikroplastiku, a w wodzie widoczne są ślady ropy. Jeśli kontenerowiec nie zostanie szybko ugaszony, Sri Lance grozi jeden z największych kataklizmów ekologicznych w historii. Do oceanu może trafić 350 ton ropy, co zagrozi życiu morskiemu na 30 km linii brzegowej między Negombo a stolicą Sri Lanki, Kolombo. Kraj nie ma odpowiednich zasobów, by poradzić sobie z zanieczyszczeniem ropą.
W akcji ratunkowej bierze udział marynarka Sri Lanki oraz indyjska straż przybrzeżna. Żołnierze są wyposażeni w specjalne kombinezony ochronne i gumowe buty. Służby wspólnym wysiłkiem starają się ugasić pożar i zapobiec rozpadnięciu się statku lub jego zatopieniu.
W walkę ze skutkami katastrofy zaangażowali się naukowcy z Centrum Badań i Edukacji Chiny-Sri Lanka [CSL-CER].
Dzięki modelowi prognostycznemu CSL-CER mogło ocenić skalę zanieczyszczenia oraz zakres, w jakim chemikalia mogą się rozprzestrzeniać. W celu zbadania skutków eksplozji, wykorzystano specjalistyczną, automatyczną stację pogodową (AWS), umieszczoną na terenie kampusu Uniwersytetu Ruhuna na południu wyspy.
Stacja AWS precyzyjnie określa modele prognostyczne i może przewidzieć katastrofy ekologiczne spowodowane przez płonący wrak.
AWS może monitorować ciśnienie atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, promieniowanie słoneczne i inne morskie parametry atmosferyczne. Zgromadzone dane dzięki długoterminowym obserwacjom mogą być wykorzystywane do badania wpływu zmian klimatu, wzrostu poziomu morza i innych problemów.
Sri Lanka znajduje się na obszarze o ciepłych prądach między Oceanem Indyjskim a Oceanem Spokojnym i jest jednym z najbardziej aktywnych regionów na ścieżce monsunowej. Ze względu na niedobór wykwalifikowanego personelu badawczego oraz brak profesjonalnego systemu prognozowania klimatu monsunowego, Sri Lanka jest narażona na katastrofy morskie.
Wsparciem i wzmocnieniem możliwości radzenia sobie z zagrożeniami, jest powołane w 2014 roku Centrum Badań i Edukacji Chiny-Sri Lanka [CSL-CER], którego założycielami są Uniwersytet Ruhuna i Instytut Oceanologii Morza Południowochińskiego Chińskiej Akademii Nauk.
Chociaż pandemia COVID-19 spowodowała pewne trudności w wymianie personelu, centrum nie zaprzestało działalności. W marcu tego roku, zgodnie z planem, odbyły się warsztaty Chiny-Sri Lanka na temat klimatu monsunowego i zasobów środowiska morskiego.
Centrum przeszkoliło około 30 absolwentów Sri Lanki w dziedzinie nauk o morzu i nauk o środowisku. Później zaangażowali się w dalsze badania naukowe na Sri Lance.
Centrum przeprowadziło również szkolenia hydrologiczne dla instytucji Sri Lanki oraz przeszkolił personel w zakresie obserwacji meteorologicznych, użytkowania przyrządów i konserwacji.
