Chiński Nowy Rok to najważniejsze święto w kalendarzu chińskim, które zazwyczaj wypada między 21 stycznia a 20 lutego. Jest to święto ruchome, zależne od cyklu księżyca.
W 2024 roku Chiński Nowy Rok rozpocznie się 10 lutego i potrwa do 28 stycznia 2025 roku. Każdy rok jest dedykowany jednemu z dwunastu znaków zodiaku, a w 2024 roku będzie to Rok Drewnianego Smoka
Chiński Nowy Rok jest nazywany także Świętem Wiosny, ponieważ symbolizuje początek nowego cyklu życia. Chińczycy obchodzą to święto przez 15 dni, w trakcie których organizują wiele uroczystości, pokazów, parad i zabaw.
Tradycyjnie jest to czas uhonorowania przodków i bóstw, zjazdów rodzinnych i parad ulicznych oraz fajerwerków odpędzających złe duchy. Choć oparty na chińskim kalendarzu księżycowym, Nowy Rok Księżycowy obchodzony jest również w Korei, Singapurze, Mongolii, Tybecie, Wietnamie oraz w społecznościach azjatyckich na całym świecie.
Koniec sezonu noworocznego przynosi pierwsza pełnia księżyca, która w tym roku zalśni na niebie 24 lutego.
Nowy Rok Księżycowy jest postrzegany nie tylko jako początek roku, ale także jako czas zjednoczenia i odrodzenia, oznaczający koniec zimy i początek wiosny.
Noworoczne tradycje
Przygotowania rozpoczynają się już na początku ostatniego miesiąca starego roku. W ósmy dzień tego miesiąca cała rodzina przystępuje do generalnych porządków w domu, celem wygnania zeń złych duchów. Tego dnia spożywa się tradycyjnie słodką zupę ryżową zwaną laba. 23 dnia ostatniego miesiąca roku uroczyście żegna się domowego Boga Kuchni, który odchodzi zdać coroczny raport przed Nefrytowym Cesarzem.
Wieczorem urządzana jest suta wieczerza złożona ze słodkich dań, a usta figurki Boga Kuchni smaruje się miodem, żeby w słodkich słowach chwalił rodzinę. Następnego dnia rozpoczynają się właściwe przygotowania do święta – zakupy, pakowanie prezentów, a także oklejanie drzwi wejściowych obrazkami noworocznymi nianhua. W dobrym zwyczaju jest oddać w tych dniach wszelkie długi.
Najważniejszym dniem jest wigilia Nowego Roku. Od rana cała rodzina bierze udział w przygotowywaniu posiłków. Głównym daniem są pierożki jiaozi.
Chińczycy spędzają Nowy Rok w domu i w gronie rodzinnym. W tym dniu wręcza się sobie nawzajem prezenty. Zazwyczaj są to świeże owoce, owoce w cukrze, ciastka, cukierki lub koperty z pieniędzmi. O zmroku na ulicach odbywają się pokazy sztucznych ogni i fajerwerków. Następnie tradycyjnie składa się ofiarę na domowym ołtarzyku poświęconym przodkom i zasiada do wspólnej wieczerzy, do której tradycyjnie spożywa się grzane wino lub wódkę. Rodzina spędza czas przy stole do rana, rozmawiając i grając w różne gry (np. karty, mahjong).
O świcie Nowego Roku gospodarz domu zdejmuje znad drzwi obrazki nianhua. W tym dniu ponownie składa się ofiary przodkom.
Jest to także czas na wspólne świętowanie na ulicach miasta, gdzie w towarzystwie muzyki i fajerwerków odbywają się tradycyjne tańce lwów. Kulminacyjnym elementem świętowania jest korowód kilkudziesięciu osób niosących wyobrażenie smoka. Zabawy uliczne trwają do późnych godzin nocnych.
W następnych dniach ulice miast pustoszeją a większość sklepów i urzędów jest zamknięte, gdyż Chińczycy tradycyjnie udają się w podróż do krewnych.
Obchody Nowego Roku kończy Święto Latarni.
Chiński zodiak
Samo pochodzenie chińskiego zodiaku jest niepewne. Niektóre z chińskich podań utrzymują, że to bogowie oceniali cechy zwierząt i w oparciu o nie przyznawali im kolejność, inne, że 12 zwierząt zodiakalnych było jedynymi żegnającymi Buddę. Popularna jest także legenda o Nefrytowym Cesarzu, który zorganizował wyścigi zwierząt. Pierwszym zwierzęciem miał być silny wół, jednakże sprytny szczur, bojąc się o swoje miejsce, wskoczył wołu na grzbiet i zeskoczył dopiero przed samą metą. Zdziwienie Cesarza wywołała piąta pozycja Smoka, który jako jedyny potrafiący latać, powinien przecież przybyć pierwszy. Jednak legenda głosi, że powodem spóźnienia Smoka było jego dobre serce i życzliwość – zatrzymał się bowiem, by przynieść deszcz rolnikom, nękanym przez suszę. Kolejność ustaliła się następująco:
- szczur (鼠, shŭ)
- wół (牛, niú)
- tygrys (虎, hŭ)
- zając (兔, tù)
- smok (龙, lóng)
- wąż (蛇, shé)
- koń (马, mă)
- owca/koza (羊, yáng
- małpa (猴, hóu)
- kogut (鸡, jī)
- pies (狗, gŏu)
- świnia (猪, zhū)
Patron ubiegłego roku, Królik w kulturze chińskiej jest znany jako najszczęśliwszy ze wszystkich dwunastu zwierząt. Symbolizuje miłosierdzie, delikatność, elegancję i piękno. Ludzie, którzy urodzili się w roku królika są spokojni i mają dobry gust. Są przy tym niepewni i wrażliwi, nie lubią być krytykowani, co powoduje, że nie lubią zmian.
Obejmujący w tym roku rządy Smok ogromnie różni się od swego poprzednika.
Smoki w chińskiej kulturze symbolizują wielką moc, szczęście i siłę. Reprezentują władzę, a w szczególności kontrolę nad tajfunami, wodą, opadami deszczu i powodziami. Chiński Smok jest piękną, mądrą i przyjazną istotą, w przeciwieństwie do smoka jaki jest znany w świecie zachodnim, który zieje ogniem i symbolizuje zniszczenie i przemoc.
Chiński Smok jest kochany i czczony przez wszystkich. Ma swoje sanktuaria i świątynie, a od tysięcy lat Chińczycy wierzą, że przynosi deszcz, szczęście i dobrobyt. Jest dobrotliwy, życzliwy i obdarzony boską mądrością.
Odkrycia archeologiczne, takie jak ceramika, artefakty jadeitowe i naczynia z brązu pochodzące sprzed 5000 lat, noszą wizerunek smoka, wskazując na jego znaczenie nawet w tak dawnych czasach.
Smok starożytnych Chin był złożonym stworzeniem, często przedstawionym łuskami ryby, ogonem węża, brzuchem małży, głową wielbłąda, pazurami orła, łapami tygrysa, uszami krowy i oczami demona. To połączenie cech różnych zwierząt sugeruje, że smok był postrzegany jako symbol całości i mocy świata przyrody. Smok symbolizuje tajemnicę, cud i pierwotną moc. Reprezentuje również nowe początki, posiada moc manipulowania żywiołami i zapewnia ludziom ulgę oraz wytchnienie w zmaganiach, a następnie otwiera na obfitość.
Dzieci z roku Smoka
Smok w Chinach jest tak popularny, że ludzie nawet dzisiaj planują narodziny swoich dzieci w latach pod jego władaniem.
Uważa się, że dzieci urodzone w roku Smoka są dobrymi liderami i bardzo szczęśliwymi w życiu. Podobno co dwanaście lat, właśnie w roku Smoka, rodzi się w Chinach najwięcej dzieci.
Osoby spod znaku Smoka mają w sobie mnóstwo optymizmu, którym naturalnie zarażają innych, przez co są lubiane i postrzegane jako sympatyczne, uśmiechnięte i chętne do udzielenia dobrej rady. Cenią sobie swoją wolność, własną przestrzeń, nie lubią stagnacji, nudy.
W ostatnich latach pod rządami smoka, czyli 1904, 1916, 1928, 1940, 1952, 1964, 1976, 1988, 2000, 2012 urodzili się między innymi: John Lennon, Bruce Lee, Martin Luther King, Rihanna, Shakira, Vladimir Putin, Che Guevara, Christian Dior, Ringo Starr, Shirley Temple, Isabella Rossellini i Adele.
Dlaczego Księżycowy Nowy Rok 2024 nazywany jest Rokiem Smoka z Drewna?
Chiński kalendarz jest cyklem 12-letnim, z każdym rokiem powiązanym z jednym z dwunastu zwierząt – szczurem, wołem, tygrysem, królikiem, smokiem, wężem, koniem, kozą, małpą, kogutem, psem i świnią.
Każdy rok odpowiada również jednemu z pięciu podstawowych pierwiastków (wuxing)
w chińskiej kosmologii (Metal, Drewno, Woda, Ziemia i Powietrze), tworząc cykl 60-letni. Uważa się, że wszechświat składa się z pięciu elementów, które oddziałują ze sobą w sposób cykliczny. Cykl 60 lat jest kombinacją 12 znaków zwierzęcych i pięciu elementów. Zrozumienie i zastosowanie pięciu elementów jest istotnym aspektem chińskiej astrologii, kosmologii, medycyny, filozofii i feng shui.
Chiński kalendarz księżycowo-słoneczny łączy wybrane zwierzę i element związany z danym rokiem. Rok Smoka w 2024 roku jest związany z elementem Drewna. Połączenie znaku zwierzęcego (Smoka) i elementu (Drewno) określa rok jako Rok Smoka Drewnianego.
Jaki będzie rok pod rządami Smoka?
Według astrologów, wraz z nowym Rokiem Drewnianego Smoka nasze życie będzie wyglądało całkiem inaczej niż w roku łagodnego Królika. Będziemy skłonni do podejmowania większego ryzyka. Możemy być przepełnieni energią. To na pewno będzie ciekawy okres. Rok Drewnianego Smoka przypada raz na 60 lat. Ten czas ma być wyjątkowo szczęśliwy i obfitujący w pozytywne doznania. W ciągu najbliższych miesięcy warto podejmować ryzyko i to na wielu płaszczyznach, w tym w sferze zawodowej oraz prywatnej.
Zatem, do dzieła!
