O tym, czego nie należy robić w Nowy Rok już pisaliśmy (Żeby Królik nam sprzyjał). Teraz czas na garść informacji o tym, co wtedy należy jeść, żeby los nam sprzyjał. A, że Rok Królika rozpocznie się już w najbliższą niedzielę, niewiele czasu zostało na przyrządzenie tych wszystkich smakołyków.
Zapraszamy do kuchni!
Niektóre potrawy są spożywane podczas chińskiego Nowego Roku ze względu na ich symboliczne znaczenie. Szczęśliwe jedzenie serwowane jest podczas całego 16-dniowego sezonu festiwalowego, a zwłaszcza podczas sylwestrowej kolacji, która ma przynieść szczęście na nadchodzący rok.
Pomyślna symbolika tych tradycyjnych chińskich noworocznych potraw opiera się na ich wymowie lub wyglądzie. Nie tylko same potrawy mają znaczenie, ale również ich przygotowanie, sposób podania i jedzenia.
Najpopularniejsze potrawy goszczące na talerzach przezornych Chińczyków w Nowy Rok to pierogi, ryby, sajgonki i niangao.
A oto kilka podstawowych potraw noworocznych, które przyniosą nam szczęście.
Powodzenie na talerzu
Ryby to jedno z najbardziej typowych chińskich potraw noworocznych. W języku chińskim „ryba” (鱼 Yú / yoo /) brzmi jak „nadwyżka”. Zatem ryba to obowiązkowe danie w menu chińskiej kolacji noworocznej, ponieważ Chińczycy zawsze lubią mieć nadwyżkę na koniec roku. Zresztą, nie tylko Chińczycy, prawda?
Ryba gotowana na parze to jeden z najbardziej znanych przepisów na Chiński Nowy Rok. To, jaką rybę wybrać na kolację noworoczną, opiera się na pomyślnej homofonii.
Dobrym wyborem będzie na przykład karaś, ponieważ pierwszy znak słowa „karaś” (鲫鱼 jìyú / jee-yoo /) brzmi jak chińskie słowo 吉 (jí / jee / „powodzenia”). Stąd przekonanie, że zjedzenie karasia w sylwestra przynosi szczęście na następny rok.
Na bogactwo – pierogi!
Przynoszą szczęście od ponad 1800 lat, jak zatem wątpić w ich moc? Pierożki Jiǎozi, bo o nich mowa, to klasyczne, przynoszące szczęście jedzenie na Nowy Rok Księżycowy i tradycyjne danie spożywane w sylwestra, bardzo popularne zwłaszcza w północnych Chinach.
Mają delikatne ciasto, chrupiący spód i wilgotne nadzienie, a serwuje się je z dipem lub z sosem chili. Farsz tych pyszności to zazwyczaj mielone mięso i drobniutko pokrojone warzywa. Można też spotkać pierożki wypełnione samymi warzywami, tu wygrywa wyobraźnia kucharza. Dzięki temu, że są zrobione z cienkiego i elastycznego, prawie przezroczystego ciasta, znakomicie smakują zarówno gotowane na parze, smażone jak i pieczone.
W sylwestra i Nowy Rok Chińczycy dbają, by Jiǎozi były jak najmniejsze, żeby udało się zjeść ich jak najwięcej. I nie wynika to wcale z ich pysznego smaku czy apetytu biesiadników. Tradycja mówi, że im więcej zjesz tego dnia pierożków, tym będziesz bogatszy.
Na szczęście jest kurczak
Po chińsku słowo kurczak brzmi jak ji (吉) zwrot, który oznacza „powodzenia” i „dobrobyt”. To pierwszy powód, dla którego kurczak jest daniem tak mile widzianym na rodzinnych kolacjach. Po drugie, kurczak jest zwykle podawany w całości – łącznie z głową i nogami – aby symbolizować jedność i całość rodziny, a jednocześnie oznaczać dobry początek i koniec roku.
Kurczak jest zwykle duszony lub pieczony w towarzystwie prostych składników, takich jak imbir lub soja. Tradycyjnie cały kurczak jest najpierw ofiarowany przodkom i bogom w celu błogosławieństwa i ochrony. W chińskiej kuchni nic się nie marnuje. Kurze łapki są zwykle zjadane przez żywiciela rodziny, ponieważ mogą one pomóc „chwycić” bogactwo (słowo „chwycić” jest homofonem kurzych „pazurków”).
Sztabki złota na kolację
Nowy Rok w Chinach zamiennie jest nazywany Świętem Wiosny, więc talerzu nie może zabraknąć wiosennych roladek, czyli popularnych także u nas sajgonek.
Według przekazów jeszcze przed dynastią Tang (618 – 907) na dzień „początku wiosny” smażono coś w rodzaju cienkiego naleśnika z mąki. Ludzie wkładali je do naczynia i dodawali specjalne warzywa i owoce. Nazywało się to „wiosennym daniem” (春 盘), które było wysyłane do krewnych i przyjaciół jako wiosenny prezent i błogosławieństwo.
W biedniejszych domach wiosenne danie było na ogół dekorowane marchewką i selerem, podczas gdy w bogatych rodzinach podawano do niego rozmaite dodatki: pieczone i solone mięsa, różne potrawy smażone, szpinak, szczypiorek, kiełki fasoli, wermiszel fasolowy i jajka.
Dziś sajgonki przygotowuje się z papieru ryżowego. Smakują wspaniale zarówno na zimno jak i na ciepło, jednak w sylwestra i Nowy Rok obowiązkowo smaży się je na złoty kolor tak, by przypominały sztabki złota i przyniosły bogactwo na kolejne miesiące.
Makaron długowieczności
Makaron długowieczności (长寿面 Chángshòu Miàn / chung-show myen /) ma swoją symbolikę ze względu na długość. Zjedzony w Nowy Rok przynosi jedzącemu długie i dobre życie, a im dłuższe są kluseczki, tym dłuższy żywot go czeka.
Smażony i podawany na talerzu; lub gotowany i podawany w misce z bulionem przysmak stanowi szlachetne uzupełnienie noworocznej kolacji.
Wstążki mogą mieć długość nawet 1 metra, ale nie wolno ich kroić! Należy je wessać siorbiąc przy tym głośno, a pozostałą zupę czy sos wypić.
Awans na deser
Gotowane na parze ciasteczka niángāo to najsłynniejszy i najpopularniejszy noworoczny deser w Chinach. Jego chińska nazwa to homofon zwrotu „rok wyżej” (年高), który symbolizuje rosnący dobrobyt i awanse z roku na rok, wyższy dochód, wyższą pozycję, wzrost dzieci i ogólnie obietnicę lepszego roku.
To słodkie kusząco i delikatne ciasto jest zrobione głównie z kleistej mąki ryżowej i brązowego cukru. Jego okrągły kształt reprezentuje dodatkowo jedność i kompletność.
Dlatego uważa się, że jedzenie niangao w okresie chińskiego Nowego Roku przynosi szczęście i gwarantuje rozwój.
Ten bardzo słodki i lepki przysmak ma swoją legendę. Podobno został stworzony jako podstępny prezent – ofiara dla Boga Kuchni, który, jak wiadomo, mieszka w każdym domu. Pod koniec roku Kuchenny Bóg składa „roczny raport” Nefrytowemu Cesarzowi. Aby uniemożliwić mu doniesienie o nieprzykładnie prowadzonej kuchni, pewna pani domu, jako ofiarę przygotowała ciasteczka, które tak skleiły usta bóstwa, że nie był w stanie wypowiedzieć złego słowa na temat jej domu.
To tylko kilka przykładów tradycyjnych chińskich potraw, które zjedzone w Nowy Rok zapewnią nam pomyślność. Kuchnia chińska to niewyczerpany skarbiec pysznych przepisów, to także pole do zabawy ze smakami, teksturami i przyprawami. Nowy Rok to znakomita okazja do kuchennych eksperymentów.
Niech smak będzie z Wami!
KK